آيا شما هم يک  ویندو شاپر فجازی هسيتد؟

آيا شما هم يک ویندو شاپر فجازی هسيتد؟

✅    ویندو شاپر window shopper به کسانی می‌گویند که کارشان پرسه زنی در بازار، تماشای ویترین مغازه ها و پرسیدن قیمت ها است بدون این که واقعا قصد خرید داشته باشند؛ آن هم نه به خاطر بی پولی بلکه بیشتر برای مشغولیت، سرگرمی و وقت گذرانی. با شکل گیری فجازی، و به ویژه گسترش شبکه های اجتماعی، ویندو شاپینگ مجازي (Online Window Shopping) هم به یک معضل اخلاقی تبدیل شده است. آنچه مسئله «وب / ول گردی»هاي بي حاصل را در اين فضا تشدید می‌کند، نامحسوس بودن نشانه ها و فراگیر بودن آن است. چرا که فقط یک گوشی تلفن می‌خواهد و مقداری شارژ اینترنت. همین هم موجب می‌شود که افراد متوجه ابتلای خود به اين مسئله نشوند و در نتیجه برای درمان آن هم اقدامی نکنند.

✅ ويندو شاپرهاي فجازي کسانی هستند که:

1. ساعت ها به اينترنت وصل اند، از اين سايت به آن سايت، از اين صفحه به آن صفحه و از اين کانال به آن کانال و گروه سر مي زنند، بدون این که بدانند دنبال چه هستند.

2. مشاهده هیچ مطلبی را از دست نمی‌دهند. معتقدند هرچيز به يک بار خواندن يا ديدنش مي ارزد.

3. بر روی لینک هر مطلب یا آدرس هر سایت و شبکه ای کلیک می‌کنند تا ببینند داخلش چه خبر است.

4. اسامي و تصاوير اعضاي گروه ها و پروفایل ها مثل یک کارآگاه بررسی و درباره هر کدام کلی داستان پردازی می‌کنند. 

5. سياهي لشکر گرم کردن معرکه بگو مگوهاي شبکه هاي اجتماعي هستند، حتي اگر نه سر پياز باشند نه ته پياز.

6. دکمه « join » مورد علاقه آنها است. خیلی سریع عضو گروه ها و کانال های مختلف مي شوند.

7. هرلحظه احساس مي کنند بايد به اينترنت سري بزنند؛ شايد کسي مطلب جديدي گذاشته يا خبر تازه اي را منتشر کرده يا اتفاق تازه اي افتاده که بايد از آن مطلع شوند.

8.   تا وقتي که شارژ اينترنت يا حال و حوصله شان تمام نشده، يا سروصداي خانواده بلند نشده، يا سر و کله رئيس پيدا نشده انگيزه قوي براي وب گردي دارند.

🔻ویندو شاپینگ به مثابه معضلي اخلاقی

ويندو شاپينگ فجازي يک معضل اخلاقي است؛ چرا که آسيب هايي چون اتلاف وقت، از بين رفتن هزينه، بازماندن از کارهاي مفيد و مسووليت هاي فردي و اجتماعي، انباشتن ذهن از مطالب غير مفيد يا مفيد ولي غيرضروري، و اعتياد مجازي را به دنبال دارد.

امام علی (ع) مي فرمايد: مردم سه گروهند: دانشمند خداشناس، دانش جوي در راه رستگاري و فرومايگاني بي اراده و سرگردان که هر دعوتي را اجابت مي کنند و به هر طرف که باد بيايد به همان طرف مي روند، از نور دانش روشنايي نمي گيرند و به پايگاه محکمي پناه نمي برند.( نهج البلاغه، کلمه قصار 147). با بهره گيري از اين سخن، مي توان کاربران فضاي مجازي را به سه دسته تقسيم کرد:

1. کساني که به توليد محتواي مفيد در اين فضا مي پردازند و از آن به عنوان ابزاري براي دانش افزايي ديگران استفاده مي کنند.

2. کساني که هدف شان استفاده از اين فضا براي افزايش معلومات خود در هر زمينه اي است که موجب رشد اخلاقي و معرفتي، و ايفاي هر چه بهتر وظايف فردي و اجتماعي، و خدمت هر چه بيشتر به ديگران مي شود.

3.کساني که بي هدف در اين فضا مي چرخند؛ و نه خيري به ديگران مي رسانند و نه خود سود و ثمري مي برند. اينان را ميتوان ويندو شاپرهاي فجازي دانست.

🔻چه بايد کرد؟

1. سواد رسانه اي خود را افزايش دهيم. درباره چگونگي حضور صحيح در فضاي مجازي به افراد مطلع يا کتاب هاي مناسب رجوع کنيم.

2. حضور خود در فضاي مجازي را مديريت و هدف مند کنيم. پيش از استفاده از #اينترنت، از خود بپرسيم چرا بايد وارد اين فضا شوم؟ به چه سايت ها يا کانال هايي بايد سر بزنم؟ تا چه ساعتي؟

3. پيش از خواندن يک مطلب، ديدن يک فيلم، عضويت در يک گروه، يا اظهار نظر درباره يک موضوع از خود بپرسيم: آيا اين مطلب به من ربط دارد؟ فايده اش براي من چيست؟ آيا بي اطلاعي از آن به من ضرر مي زند؟

با توجه به نامشخص بودن علائم، بايد گفت ویندو شاپرها از آنچه فکر می‌کنید به شما نزدیک ترند؛ شاید کافی باشد نگاهی در آینه بیاندازید.

حسينعلي رحمتي

5 بهمن 1397