انگشتی که کلیک می‌کند را گاز نگیریم

انگشتی که کلیک می‌کند را گاز نگیریم

🔻 فضای مجازی دنیایی بسیار جدید، پیچیده و عجیب و غريب را برای ما درست کرده است. آدمیزادی که روزی برای قدرت نمایی به سرمايه بانکي يا زور بازویش دل خوش بود و عضلات پیچیده اش را به رخ دیگران می‌کشید حالا فقط نیازمند آن است که با انگشت خود ضربه ای ساده و آرام بر روی صفحه گوشی خود بزند؛ مطلبی را تولید کند، فایلی را برای دیگران ارسال نماید، ویدیویی را ببیند، تصویری را مشاهده کند، و خلاصه جهانی را با سرانگشت خود بچرخاند.

🔻 همه داستان زندگی امروز ما در همین ضربه های آرام و بی سر و صدایی است که چون به آن عادت کرده ایم از اهمیت و از پیامدهایش غافل شده ایم. چونان کسی که انگشت خود بر دکمه شلیک می‌گذارد بی آن که بیاندیشد ظالمی را مجازات می‌کند یا بی گناهی را به خاک سیاه می‌نشاند. از این رو فشردن دکمه های صفحه کلید یا کلیک کردن بر روی لینک های فضای مجازی، یکی از موضوعاتی است که بایستی از منظر اخلاقی مورد بررسی قرار گیرد تا ساکنان این فضا قبل از فشردن هر کلید، ابتدا بیاندیشند که با این کار آیا فضیلتی را بار می‌نشانند یا رذیلتی را مرتکب می‌شوند.

🔻 قرآن کریم در سوره فرقان آيه 27 می‌فرماید در روز قیامت انسان ظالم از روی حسرت و تاسف دست خود را به دندان می‌گزد (يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى يَدَيْهِ). ما کليک کنندگان امروز هم مي توانيم تاسف خورندگان فردا باشيم؛ چرا که هر ضربه انگشت مان در فضاي مجازي مي تواند زمينه ساز ظلم باشد؛ ظلم به خودمان، به ديگران، به خداوند، و به محيط زيست.

🔻 ظلم کردن در فضاي مجازي شاخ و دم ندارد. در اين فضا کليک هايي موجب ظلم مي شود که:

1. مطالب بی فایده یا کم فایده را براي ديگران ارسال مي کند

2. انسان هاي نالايق را به شهرت مي رساند

3. افراد و قوميت ها را مسخره مي کند

4. به تبعيض هاي جنسيتي دامن مي زند

5. وقت و سرمایه خود و ديگران را به باد مي دهد

6. انسان را از انجام وظايف شغلي يا خانوادگي اش دور مي کند

7. خبرهای غیر معتبر و شايعات را منتشر مي کند

8. شوخي هاي جنسي و مطالب رکيک را در معرض ديد ديگران قرار مي دهد

9. با آبرو و حيثيبت ديگران بازي مي کند

10. به حريم خصوصي ديگران دست درازي مي کند

🔻 قديسان اخلاقي در فجازي چه مي کنند؟

پيش از آن که در قيامت بخواهيم دست تاسف به دندان بگزيم، بهتر است در همین دنیا قبل از کليک بر روي يک مطلب، کمي به پيامدهاي آن فکر کنيم و دستمان را گاز بگیریم تا هشیار شود و مراقب باشد مبادا حق الناس يا حق اللهي را وبال گردن مان کند. در ادامه آيه اي که به آن اشاره شد آمده است که در قيامت انسان ظالم با خود مي گويد: ای کاش حرکت در مسير رسولان الاهي را در پیش گرفته بودم (و يَقُولُ يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا). با خود بيانديشيم اگر قديسان اخلاقي امروزه عضو فضاي مجازي بودند در اين فضا چگونه عمل مي کردند. سعي کنيم آن گونه باشيم.

حسينعلي رحمتي

2 اسفند 1397