اگر شما پدر یا مادر «آرات» نیستید، لطفا نام فرزند خودتان را به جای او بگذارید و این مطلب را مطالعه کنید؛ چون گرچه به بهانه اتفاقات اخیر فضای مجازی درباره یک کودک علاقمند به ورزش به نام آرات نوشته شده ولی روی سخن آن با همه پدر ومادرهایی است که، خواسته یا ناخواسته، و عمدتا از سر دلسوزی و ناآگاهی، فرزندان خود را در شبکه های اجتماعی قربانی میکنند.
🔻1. شبکه های اجتماعی غول های گرسنه ای هستند که هر لحظه نیازمند خوراک جدیدند. آنها هر «سوژه» ای را که توجه دیگران را جلب کند و باعث شود بیشتر «دیده» شوند میبلعند. حیات و ممات و شهرت و درآمد برخی از سلبریتی ها، و صاحبان صفحات و کانال های موجود در شبکه های اجتماعی شدیدا وابسته به حاشیه سازی و جنجال است. و قربانیان این غول های بی شاخ و دم اگر بچه های معصوم باشند که چه بهتر. چرا که بیشتر میتوانند توجه مخاطب را جلب کنند و ممبرها و فالوئرها و کامنت ها (و درآمدها) را افزایش دهند.
🔻2. والدین محترم آرات و آرات ها! تلاش برای شکوفایی استعداد فرزندان، و به تعبیر پیامبر گرامی اسلام(ص)، رساندن آنها به جایگاهی شایسته، وظیفه اخلاقی شماست («حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى وَالِدِهِ أَنْ يُحَسِّنَ اسْمَهُ وَ أَدَبَهُ وَ يَضَعَهُ مَوْضِعاً صَالِحا»؛ کتاب مکارم الاخلاق، ص443) اما این کار راه و روش خاص خود را دارد و وقتی به نتیجه میرسد که به صورت آهسته، پیوسته، در محیطی آرام، و زیرنظر راهنمایان آگاه و مشاوران دلسوز» انجام شود. «بسیار سفر باید تا پخته شود خامی». عجله کردن و میان بر زدن راه های طبیعی، و به خصوص دل بستن به لایک ها و کامنت های شبکه های اجتماعی، و افتادن در دام افراد شهرت طلب و کاسبی که بی اخلاقی شان به اندازه ای است که حتی اینستاگرام هم صفحه آنها را مسدود کرده است، جز از بین بردن آینده بچه ها و آزردن روح و روان آنها ثمری در بر ندارد.
🔻3. کودک یا نوجوانی که مدام تصویرش در شبکه های اجتماعی میچرخد و جلوی دید دیگران است، در واقع (و به طور ناخواسته) وارد صحنه ای شده که دیگران برایش طراحی کرده اند، و مدام باید «آرزوها و خواسته های» بزرگترها را بازی کند، بدون این که فرصت کند خودِ واقعی اش را نشان دهد و رشد طبیعی اش را داشته باشد. این خطر نیز وجود دارد که چنین کودکی «غوره» نشده احساس «مویز» بودن کند و در برابر هرگونه اصلاح و تربیتی مقاومت نماید.
🔻4. ای کاش میشد به پدران و مادرانی که مدام تصاویر فرزندان شان را در شبکه های اجتماعی به اشتراک میگذارند فهماند که شبکه های اجتماعی، در کنار مزایای خود، بسیار بی رحم و بی وفا هستند و نباید به فورواردها و کامنت ها و قربان و صدقه های این شبکه ها دل بست؛ چرا که تجربه نشان داده به مجرد پیدا شدن یک «سوژه» جدید، به راحتی قربانی قبلی را فراموش میکنند، بدون این که نسبت به بلایی که سر او و خانواده اش آورده اند ذره ای احساس تعهد و مسوولیت داشته باشند.
🔻5. فرزندان ما هم امانت هستند، هم اسباب آزمایش و امتحان («إِنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَةٌ»؛ انفال/28). بنابراین وظیفه اخلاقی ماست که امانتدار باشیم و با دستان خود، حیثیت و آبرو و استعداد و آینده خود و بچه ها را قربانی غول های سیری ناپذیر فضای مجازی نکنیم. مشهور شدن در این فضا آداب و اصول خاص خود را دارد.
✍️ حسینعلی رحمتی
14 اردیبهشت 1399